در تعریف حکایت تشکیل مجلس شورای اسلامی رسیدیدم به زمان مشروطه، مظفرالدین شاه و مجلس در زمان وی که قبل از تعریف آن کمی به معرفی مظفرالدین شاه و جنبش مشروطه می‌پردازیم و بعد سری به مجلس آن زمان خواهیم زد، با ما همراه باشید.
مظفرالدین‌شاه قاجار که بود؟
مظفرالدین‌شاه پنجمین پادشاه ایران در دوران قاجار است که پس از ۴۰ سال ولایتعهدی و کشته شدن پدرش ناصرالدین شاه معروف به شاه شهید که توسط میرزا رضای کرمانی کشته شد.
وی در روز ۳ فروردین سال ۱۲۳۲ دیده به جهان گشود و در روز ۱۲ دی سال ۱۲۸۵ با دنیا وداع گفت.
مظفرالدین شاه در جریان جنبش مشروطه، برخلاف کوشش‌های صدراعظمش عین‌الدوله، با مشروطیت موافقت کرد و در نهایت فرمان مشروطیت را امضا کرد و تنها ده روز پس از امضای قانون اساسی درگذشت.
مشروطه و مشروطه‌خواهی
جنبش مشروطه، جنبش مشروطه‌خواهی، جنبش مشروطیت، انقلاب مشروطه یا انقلاب مشروطیت همه این اسامی را به مجموعه کوشش‌ها و رویدادهایی نسبت می‌دهند که فرمان آن توسط مظفرالدین شاه قاجار در ۱۴ مرداد ۱۲۸۵ صادر شد و تا دوره محمدعلی شاه قاجار برای تبدیل حکومت استبدادی به حکومت مشروطه و منجر به تشکیل مجلس شورای ملی و تصویب نخستین قانون اساسی کشور ایران شد.
مجلس موسسان و اعضای آن
مجلس موسسان در سال ۱۲۸۵ با ۱۵۶ نماینده که ۹۶ نفر از آنها از ایالات و ۶۰ نماینده از تهران که شامل ۳۲ نماینده اصناف، ۱۰ نماینده از تجار، ۱۰ نماینده از زمین‌داران، ۴ نماینده از طلاب و روحانیان و ۴ نماینده از شاهزادگان قاجار بودند، در جهت تصویب قانونی برای تشکیل مجلس شورای ملی تشکیل شد که در نهایت به افتتاح مجلس شورای ملی در مهر ۱۲۸۵ انجامید که ۲۶ درصد از نمایندگان حاضر در آن را بزرگان اصناف، ۲۰ درصد را روحانیان و ۱۵ درصد را تجار تشکیل می‌دادند البته جناح‌های سیاسی هم در این مجلس حاضر بودند که شامل مستبدین، معتدلین و آزادیخواهان می‌شدند البته بد نیست بدانید که؛ تعداد مستبدین بسیار کم بود بطوریکه در مذاکرات مجلس مشارکت چندانی نداشتند!
نمایندگان این جناح را اغلب شاهزاده، زمین‌دار یا اعیانیان تشکیل می‌دادند.
از طرفی آزادیخواهان نیز نماینده طیف روشنفکر جامعه بودند که به رهبری سید حسن تقی‌زاده و یحیی میرزا اسکندری، از اصلاحات گستردهٴ اجتماعی، سیاسی و اقتصادی حمایت می‌کردند و در کمال ناباوری آنها در مجلس اقلیت بودند!
اما از حق نگذریم شخصیت‌های تاثیرگذاری در آن عضویت داشتند که بسیاری از این افراد اعضای کمیته انقلابی، مجمع آدمیت و گنج فنون بودند.
خلاصه اینکه اکثریت مجلس را معتدلین با رهبری محمدعلی شالفروش و امین‌الضرب تشکیل داده بودند که از سوی سید محمد طباطبایی و سید عبدالله بهبهانی پشتیبانی می‌شدند.
نخستین دستور کار مجلس شورای ملی
نخستین دستور کار مجلس شورای ملی را تدوین قانون اساسی نامیده‌اند که بر اساس سند قانون اساسی، مجلس به عنوان نماینده مردم، مسئول و مرجع نهایی تصمیم‌گیری پیرامون همه قوانین، مقررات، بودجه، قراردادها، وام‌ها، امتیازات و انحصارات بود.
هر دوره مجلس در زمان مشروطه چند سال بود؟
هر دوره مجلس در این زمان دو سال تعیین شد که طی این دوره، بازداشت نمایندگان بدون اجازه مجلس غیرقانونی بود.
امضای مصوبه مجلس توسط شاه بیمار
مصوبه مجلس برای امضای مظفرالدین شاه، که در بستر مرگ بود، ارسال شد و شاه در نهایت و در تاریخ ۹ دی ۱۲۸۵ به امضا شاه رسید و پنج روز پس از امضای قانون اساسی، مظفرالدین شاه درگذشت و فرزندش محمدعلی شاه بر تخت پادشاهی قاجار تکیه زد و قرار است در پُست بعدی به وضعیت مجلس در دوران وی بپردازیم، پس پیشنهاد می‌کنیم اگر دوست دارید بیشتر در تاریخ غرق شوید حتما سراغ ما بیایید.
